Перевод: с английского на все языки

со всех языков на английский

Со всех языков на:
Английский
С английского на:
Все языки
Албанский
Испанский
Русский

digit-transfer bus

Толкование Перевод

1 digit-transfer bus

шина цифровой передачи

overcurrent device bus — шина выключателя максимального тока

on-chip bus transeiver — приемопередатчик шины на микросхеме

bus grant — разрешение передачи по шине; предоставление шины

bus driver — возбудитель шины; драйвер шины; драйвер канала

single timeshared bus — общая шина с временным разделением

English-Russian base dictionary > digit-transfer bus
2 digit-transfer bus

шина цифровой передачи

bus lead — шина

IEC bus — шина данных

bus in — входная шина

bus line — линия шины

bus out — выходная шина

English-Russian dictionary of Information technology > digit-transfer bus
3 digit-transfer bus

s.

bus de transferencia de dígitos.

Nuevo Diccionario Inglés-Español > digit-transfer bus
4 digit-transfer bus

шина цифровой передачи

Большой англо-русский и русско-английский словарь > digit-transfer bus
5 digit-transfer bus

Вычислительная техника: шина цифровой передачи

Универсальный англо-русский словарь > digit-transfer bus
6 digit-transfer bus

шина цифровой передачи

English-Russian dictionary of computer science and programming > digit-transfer bus
7 digit-transfer bus

шина цифровой передачи

Англо-русский словарь компьютерных и интернет терминов > digit-transfer bus
8 digit-transfer bus

шина цифровой передачи

English-Russian dictionary of terms that are used in computer games > digit-transfer bus
9 digit-transfer bus

шина цифровой передачи

English-Russian information technology > digit-transfer bus
10 digit-transfer bus

шина цифровой передачи

English-Russian dictionary of computer science > digit-transfer bus
11 digit transfer

цифровая передача

bus transfer — передача по шине

transfer rate — скорость передачи

burst transfer — пакетная передача

transfer check — контроль передачи

transfer speed — скорость передачи

English-Russian dictionary of Information technology > digit transfer
12 bus

1) шина

2) магистральная шина, магистраль

3) канал ( передачи информации)

4) соединять с помощью шины, осуществлять шинное соединение

•

- address bus
- amputated bus
- arbitration bus
- asynchronous bus
- backbone bus
- backplane bus
- bidirectional bus
- branch bus
- broadcast bus
- bus in
- bus out
- cable bus
- check bus
- clock bus
- common bus
- communication bus
- control bus
- cycle-steal bus
- daisy-chain bus
- data bus
- D-bus
- demultiplexed bus
- digit-transfer bus
- DMA bus
- dual-redundant bus
- expansion bus
- file bus
- front-side bus
- full bus
- global bus
- graphics bus
- ground bus
- HF bus
- high-speed bus
- host bus
- IEC bus
- input bus
- input/output bus
- instruction/data bus
- instrumentation bus
- intercluster bus
- interface bus
- interprocessor bus
- local bus
- lower data bus
- map bus
- mass bus
- memory bus
- multidrop bus
- multimaster bus
- multiple-access bus
- multiplexed bus
- N-bit wide bus
- number transfer bus
- number bus
- output bus
- peripheral bus
- pixel bus
- polled bus
- processor bus
- program bus
- pulse bus
- read bus
- redundant bus
- result bus
- single timeshared bus
- storage-in bus
- synchronous bus
- system bus
- test bus
- three-state bus
- token bus
- undirectional bus
- unified bus
- upper data bus
- video bus
- write bus

English-Russian dictionary of computer science and programming > bus
13 bus

[bʌs]

address bus вчт. адресная шина address bus вчт. шина адреса backbone bus вчт. основная шина bus автобус; омнибус bus автобус bus вчт. канал bus вчт. магистральная шина bus разг. пассажирский самолет; автомобиль; bus boy, bus girl амер. помощник, помощница официанта, убирающий(-ая) грязную посуду со стола в ресторане bus эл. шина bus вчт. шина bus разг. пассажирский самолет; автомобиль; bus boy, bus girl амер. помощник, помощница официанта, убирающий(-ая) грязную посуду со стола в ресторане bus in вчт. входная шина to bus it ехать в автобусе, омнибусе check bus вчт. контрольная шина common bus вчт. общая шина communication bus вчт. коммуникационная шина control bus вчт. управляющая шина data bus вчт. информационная шина data bus вчт. шина данных digit-transfer bus вчт. шина цифровой передачи document bus вчт. шина памяти документов document-store bus вчт. шина памяти документов ground bus вчт. земляная шина input-output bus вчт. шина ввода-вывода instruction-data bus вчт. шина команд и данных intercluster bus вчт. межгрупповая шина interprocessor bus вчт. межпроцессорная шина motor bus автобус multidrop bus вчт. многоточечная шина multiplex bus вчт. мультиплексная шина redundant bus вчт. резервная шина result bus вчт. шина результатов shuttle bus пригородный автобус test bus вчт. тестовая шина unified bus вчт. общая шина water bus речной трамвай

English-Russian short dictionary > bus
14 bus

bʌs
1. сущ.
1) автобус;
омнибус to drive a bus ≈ водить автобус to board, get on;
catch a bus ≈ сесть в автобус get off a bus ≈ выйти из автобуса to go by bus ≈ поехать куда-л. на автобусе to ride a bus ≈ вести автобус to take a bus ≈ сесть на автобус city bus ≈ городской автобус double-decker bus ≈ двухэтажный автобус local bus ≈ местный автобус long-distance bus ≈ автобус дальнего следования school bus ≈ школьный автобус sightseeing bus ≈ экспресс для осмотра достопримечательностей Syn: coach
2) электр. шина
3) разг. пассажирский самолет;
автомобиль ∙ bus boy bus girl
2. гл.
1) ехать в автобусе, омнибусе
2) перевозить людей на автобусе, в омнибусе автобус;
омнибус (разговорное) машина( автомобиль) (авиация) (жаргон) самолет (транспортный или пассажирский) (электротехника) шина (связь) шина (линия связи) (техническое) ступень ракеты( компьютерное) шина, магистраль, информационный канал - * architecture шинная архитектура;
шинная топология > to miss the * прошляпить, упустить возможность;
потерпеть неудачу перевозить на автобусе ехать автобусом - he *ses to work он ездит на работу автобусом (американизм) работать помощником официанта address ~ вчт. адресная шина address ~ вчт. шина адреса backbone ~ вчт. основная шина bus автобус;
омнибус ~ автобус ~ вчт. канал ~ вчт. магистральная шина ~ разг. пассажирский самолет;
автомобиль;
bus boy, bus girl амер. помощник, помощница официанта, убирающий( - ая) грязную посуду со стола в ресторане ~ эл. шина ~ вчт. шина ~ разг. пассажирский самолет;
автомобиль;
bus boy, bus girl амер. помощник, помощница официанта, убирающий(-ая) грязную посуду со стола в ресторане ~ in вчт. входная шина to ~ it ехать в автобусе, омнибусе check ~ вчт. контрольная шина common ~ вчт. общая шина communication ~ вчт. коммуникационная шина control ~ вчт. управляющая шина data ~ вчт. информационная шина data ~ вчт. шина данных digit-transfer ~ вчт. шина цифровой передачи document ~ вчт. шина памяти документов document-store ~ вчт. шина памяти документов ground ~ вчт. земляная шина input-output ~ вчт. шина ввода-вывода instruction-data ~ вчт. шина команд и данных intercluster ~ вчт. межгрупповая шина interprocessor ~ вчт. межпроцессорная шина motor ~ автобус multidrop ~ вчт. многоточечная шина multiplex ~ вчт. мультиплексная шина redundant ~ вчт. резервная шина result ~ вчт. шина результатов shuttle ~ пригородный автобус test ~ вчт. тестовая шина unified ~ вчт. общая шина water ~ речной трамвай

Большой англо-русский и русско-английский словарь > bus
15 two

два; двойка

- two annular friction apparatus
- two-arm caliper - two-armed manipulator - two-axis accelerometer - two-axis coupling - two-axis deflector - two-axis excitation - two-axis fork head - two-axis loading - two-axis pivote mirror - two-axis robot
- two-axis sensing device

- two-axis table
- two-axle bodywork - two-axle bogie - two-axle car - two-axle drawbar trailer - two-axle scraper - two-axle trailer - two-axle vehicle - two-ball machine - two-ball tester - two-bank
- two-bank engine

- two-barrel carburetor
- two-bladed fan - two-bottom plough - two-box car - two bridge caliper - two-can lacquer - two-chamber air reservoir - two-channel analyzer - two-channel switch - two-circuit tower
- two-coat road

- two-component alloy
- two component dynamometer - two-component glass - two-component liquid - two-component sensor
- piezoelectric sensor

- two-console rotor
- two-core cable - two-cycle
- two-cycle engine

- two-cylinder

- two-cylinder engine

- two-cylinder pump

- two-cylinder thresher
- two-decker - two-degree-of-freedom suspension
- two-diameter piston

- two-digit indicator
- two dimensional - two-dimensional cam - two-dimensional detector - two-dimensional flow - two-dimensional heat exchange - two-dimensional mirror - two-dimensional multishock compression - two-dimensional nozzle - two-dimensional sensor - two direction hydraulic motor
- two-direction thrust bearing

- two-door car
- two-door hard top sedan - two-drum hoist - two-duck air-conditioning system - two-engine closed-loop gear - two-engine hydromechanical transmission - two-engined vehicle - two-finger
- two-finger gripper

- two-fingered gripper
- two-flap valve - two-flight stairs - two-flow economizer - two-fluid hydrodynamics - two-fold - two-forked - two-forty - two-gauge rosette - two-handed arm - two-head automatic arc-welding machine - two-head signal - two-high leveler - two-hinged arm
- two-independent ignition

- two-input gate
- two jaw chuck - two-jawed - jawed chuck
- two-joint driveshaft

- two-land bearing
- two-lane - two-lane conveyor - two-lane highway - two-lane road - two-lane traffic - two-lane tunnel
- two-leading shoe brake

- two-leaf

- two-leaf grab bucket

- two-leafed door
- two level model - two-light head lamp
- two-men bus

- two-men operation bus

- two-men tankette
- two-part
- two-part bearing

- two-part crank

- two-part screen
- two-phase supercharger - two-piece
- two-piece piston

- two-piece rim
- two-piece wheel
- two-plough tractor

- two-point ignition

- two-point spark plug

- two-power bus

- two-range transmission

- two-rate tariff

- two-row
- two-seater
- two-space fluid coupling

- two-spar wing
- two-spark
- two-spark distributor

- two-spark dual magneto
- two-spark ignition
- two-speed axle

- two-speed clutch
- two-speed drive - two-speed drive system - two-speed final drive - two-speed gearless transmission
- two-speed governor

- two-speed motor
- two-speed wiper - two-speed transfer case - two-spoke steering wheel - two-spool compressor
- two-spool engine

- two-stage
- two-stage accelerator - two-stage air cleaner - two-stage air heater - two-stage axial accelerator - two-stage carbureter
- two-stage cleaning

- two-stage diesel
- two-stage coating - two-stage compressor - two-stage controller
- two-stage converter

- two-stage crossing
- two-stage crushing - two-stage ejector - two-stage epicyclic reduction gear - two-stage filter element - two-stage gearbox - two-stage hoist - two-stage hydraulic filter - two-stage injection - two-stage injector - two-stage mast - two-stage precipitator
- two-stage pump

- two-stage reducer
- two-stage right-angle reducer
- speed reducer

- two-stage sample
- two-stage secondary suspension - two-stage separator - two-stage servosystem
- two-stage spring

- two-stage turboprop
- two-stage valve
- two-stage worm reducer

- two-stage speed reducer
- two-stand load station - two-start screw conveyor - two-start thread - two-step - two-step control - two-step controller - two-step detector - two-step mechanism

Англо-русский словарь по машиностроению > two
16 check

проверка, контроль (см. тж test); сличение || проверять; контролировать; сличать

- check against
- check for instructions
- check on accuracy
- check the figures
- accounting check
- arithmetical check
- arithmetic check
- automatic check
- bias check
- block check
- bounds check
- brush-compare check
- built-in check
- bus-out check
- card check
- casting-out-nines check
- check by resubstitution
- compile-time check
- composition check
- consistency check
- continuity check
- control totals check
- copy check
- cross check
- current check
- cycle check
- cyclic check
- cyclic redundancy check

- data-consistency check
- data-type check
- desk check
- diagnostic check
- differencing check
- digit check
- divide check
- dump check
- duplicate-process check
- duplication check
- echo check
- error check
- even-old check
- even-parity check
- exceed capacity check
- false-code check
- flag check
- forbidden-combination check
- forbidden-digit check
- functional check
- hardware check
- high-low bias check
- hole count check
- horizontal check
- illegal-command check
- imparity check
- improper-command check
- inadmissible character check
- in-line check
- line-by-line check
- logical check
- longitudinal check
- loop check
- machine check
- marginal check
- mod N check
- module-parity check
- modulo N check
- naught check
- negative check
- nondestructive check
- nonexistence code check
- not-null check
- odd-even check
- odd-parity check
- overflow check
- page check
- parity check
- peek-a-boo check
- photocell light check
- postmortem check
- privacy check
- program check
- programmed check
- programming check
- punching check
- punch check
- range check
- read-after-write check
- read-back check
- reasonability check
- reasonableness check
- redundancy error check
- redundancy check
- redundant-data check
- redundant check
- residue check
- reversal check
- rights check
- routine check
- running check
- run-time check
- selection check
- sequence check
- sight check
- sign check
- spacing check
- static check
- sum check
- summation check
- system check
- testability check
- total check
- transfer check
- transverse check
- twin check
- type check
- unallowable code check
- validity check
- vertical check
- wired-in check

English-Russian dictionary of computer science and programming > check
17 device

1) прибор; устройство; установка

2) компонент; элемент

3) план ( действий); схема; процедура

4) фигура речи

5) девиз; лозунг

•

- λ-device
- λ-shaped negative-resistance device
- absolute pointing device
- absolute value device
- accumulation-mode charge-coupled device
- acoustic correlation device
- acoustic delay device
- acoustic imaging device
- acoustic-surface-wave device
- acoustic-surface-wave interaction charge-coupled device
- acoustic-volume-wave device
- acoustic-wave device
- acoustooptic device
- acoustoresistive device
- active device
- active medium propagation device
- adaptive device
- add-on device
- all-junction device
- aluminum-gate MOS device
- amorphous semiconductor memory device
- amorphous semiconductor switching device
- analog device
- answer device
- antihunt device
- anti-inrush device
- antijamming device
- anti-pumping device
- antisidetone device
- antistatic device
- antistrike device
- AO device
- arc-control device
- array device
- attached device
- attention device
- audible signal device
- audio device
- audio-response device
- augmentative device
- autocorrelation device
- automatic holding device
- automatic-alarm-signal keying device
- avalanche device
- avalanche-effect device
- backup device
- band-compression device
- beam-expanding device
- beam-lead device
- beam-manipulating device
- beam-narrowing device
- beam-transforming device
- bidirectional device
- bipolar device
- bistable device
- bistable optical device
- block device
- BlueTooth device
- bogey electron device
- bubble device
- bubble domain device
- bubble lattice storage device
- bubble memory device
- bucket-brigade charge-coupled device
- bucket-brigade device
- built-in pointing device
- bulk channel charge-coupled device
- bulk-acoustic-wave device
- bulk-charge-coupled device
- bulk-effect device
- bulk-property device
- bulk-type acoustooptic device
- bunching device
- buried channel charge-coupled device
- burst device
- bus-powered device
- callback port protection device
- calling device
- carrier-operated antinoise device
- cascade charge-coupled device
- cascaded thermoelectric device
- center-bonded device
- CFAR device
- character device
- charge-control device
- charge-coupled device
- charge-coupled imaging device
- charge-coupled line imaging device
- charge-coupled storage device
- charge-injection device
- charge-injection imaging device
- charge-transfer device
- charge-trapping device
- chip device
- chip-and-wire device
- clip-on pointing device
- clustered devices
- CMOS device
- coder device
- coherent electroluminescence device
- color imaging device
- COM device
- complex programmable logic device
- compound device
- computer output microfilm device
- conductively connected charge-coupled device
- constant false-alarm ratio device
- consumer device
- contiguous-disk bubble domain device
- controlled avalanche device
- controlled-surface device
- correlation device
- countermeasure devices
- coupling device
- cross-correlation device
- cross-field device
- cryogenic device
- current-access magnetic bubble device
- current-controlled device
- current-controlled differential-negative-resistance device
- current-controlled DNR device
- current-mode logic device
- current-operated device
- custom device
- data entry device
- data preparation device
- data recording device
- deception devices
- decision-making device
- decoding device
- dedicated device
- deformable-mirror device
- DEFT device
- delay device
- dense device
- depletion-mode device
- detecting device
- DI device
- dielectric isolation device
- diffused device
- digit delay device
- digital device
- digital micromirror device
- diode-array imaging device
- direct electronic Fourier transform device
- direct-access storage device
- direct-view device
- direct-viewing device
- discrete device
- disk device
- display device
- distributed diode device
- distributed interaction device
- division device
- D-MOS device
- domain propagation device
- domain-tip device
- double-negative-resistance-device
- double-quantum stimulated-emission device
- dynamically configurable device
- eavesdropping device
- E-beam fabricated device
- EBS device
- edge-bonded device
- EL device
- elastooptic device
- electrically programmable logic device
- electroluminescence device
- electromagnetic device
- electron device
- electron-beam semiconductor device
- electronic device
- electronic imaging device
- electron-optical device
- electrooptical device
- elementary MOS device
- embedded device
- encoding device
- end device
- energy conversion device
- enhancement-mode device
- epiplanar device
- epitaxial-device
- error-sensing device
- exchange-coupled thin-film memory device
- external control device
- false-echo devices
- Faraday-rotation device
- fast-discharge device
- ferrite device
- ferroelectric device
- FET device
- fiber-laser device
- field-access memory device
- field-effect device
- field-effect transistor device
- field-emission device
- field-programmable interconnect device
- file device
- file-protection device
- fixed tap-weight bucket-brigade device
- floating-gate device
- fluidic-device
- follow-up device
- four-layer device
- four-terminal device
- Frame Relay access device
- free-electron device
- freestanding pointing device
- FS device
- full-speed device
- functional device
- galvanomagnetic device
- galvanomagnetic semiconductor device
- gate-array device
- graphic input device
- graphic output device
- gripping device
- groove locating device
- guided-wave acoustooptic device
- guided-wave AO Bragg device
- Gunn device
- Gunn-effect device
- gyromagnetic device
- Hall device
- Hall-effect device
- harbor echo ranging and listening device
- head-cleaning device
- heteroepitaxial device
- heterojunction device
- high-technology device
- high-threshold device
- homing device
- hot-electron device
- human interface device
- hybrid ferromagnet-semiconductor device
- hybrid integrated-circuit device
- hybrid-type device
- I/O device
- identification device
- image-storage device
- imaging device
- implanted device
- incidental radiation device
- industrial data collection device
- infrared charge-coupled device
- input device
- input-output device
- insulated-gate device
- integrated electron device
- integrated injection device
- integrated optic device
- integrating device
- interface device
- interlocking device
- ion-implantation device
- ion-implanted bubble device
- ion-injection electrostatic plasma confinement device
- jelly-bean device
- Josephson device
- Josephson-effect device
- junction device
- junction-gate device
- keying device
- known-good device
- large-area p-n junction device
- laser annealing device
- laser device
- laser welding device
- laser-beam machining device
- leaded device
- leadless device
- left ventricular assist device
- light-detecting device
- light-emitting device
- linear beam device
- linear imaging device
- locked dynamically configurable device
- logic device
- long-channel device
- low-speed device
- low-threshold device
- LS device
- magnetic bubble device
- magnetic detecting device
- magnetic device
- magnetic flux quantum device
- magnetic tunnel junction memory device
- magnetic-wave device
- magnetoelastic-wave device
- magnetoelectronic device
- magnetooptic bubble-domain device
- magnetostatic-wave device
- magnetostrictive device
- magnetotunneling device
- majority-carrier device
- make-and-break device
- manipulating device
- marginal device
- maser device
- matching device
- measurement device
- mechanical switching device
- memory device
- MEMS device
- MEMS-based device
- metal-gate device
- metal-insulator-metal device
- metal-insulator-piezoelectric semiconductor device
- metal-oxide-silicon device
- metal-semiconductor device
- microcomputer device
- microdiscrete device
- microelectromechanical system device
- microelectromechanical system-based device
- microelectronic device
- microfluidic device
- MIDI device
- minority-carrier device
- MIPS device
- MIS device
- MNOS device
- molecule-sized device
- MOS color imaging device
- MOS device
- MOS memory device
- MSW device
- M-type device
- multiaperture device
- multijunction device
- multilayered memory device
- multilevel storage device
- multiple-tap bucket-brigade device
- multiple-unit semiconductor device
- multiport device
- multistable device
- multiterminal device
- n-channel device
- negation device
- negative-resistance device
- night viewing device
- n-n heterojunction device
- noise-rejection device
- nonburst device
- noninverting parametric device
- nonreciprocal field-displacement device
- n-p-n device
- n-terminal device
- one-port device
- open-collector device
- optically coupled device
- optically pumped device
- optoelectronic device
- O-type device
- output device
- overlay device
- oxide-passivated device
- P&P device
- parallel device
- parametric device
- passivated device
- passive device
- pattern recognition device
- p-channel device
- p-channel MOS device
- periodic permanent magnet focusing device
- persistent current device
- persistent-image device
- personal communication device
- photoconducting device
- photoelectric device
- photoemissive device
- photosensitive device
- photovoltaic device
- picking device
- piezoelectric device
- piezomagnetic device
- planar device
- planar-doped barrier device
- plasma device
- plasma-coupled semiconductor device
- plotting device
- plug-and-play device
- plug-in device
- PMOS device
- p-n junction device
- PnP device
- p-n-p device
- p-n-p-n device
- point-contact superconducting device
- pointing device
- polysilicon charge-coupled device
- port protection device
- p-p heterojunction device
- PPM focusing device
- programmable device
- programmable logic device
- protective device
- punch-through device
- pyroelectric thermal imaging device
- quantum-dot resonant tunneling device
- quasioptical device
- quenched domain mode device
- radiation-measuring device
- random-access device
- rapid single flux quantum device
- readout device
- reciprocal device
- recognition device
- rectifying device
- regulating device
- relative pointing device
- restricted radiation device
- reverberation device
- ringing device
- robot control device
- rotating-field bubble device
- rotating-field bubble domain device
- RSFQ device
- safety device
- SAW device
- Schottky barrier semiconductor device
- Schottky device
- Schottky-barrier-gate Gunn-effect digital device
- SCSI device
- security device
- self-powered device
- self-reacting device
- self-synchronous device
- semiconductor device
- semiconductor switching device
- semiconductor-magnetic device
- sensing device
- serial device
- shallow-base device
- short-channel device
- short-circuit-stable device
- silicon imaging device
- silicon-gate MOS memory device
- silicon-on-insulating substrate device
- single-junction device
- single-tap bucket-brigade device
- single-unit semiconductor device
- slot device
- snap-on pointing device
- solid-state device
- SOS device
- sound-absorbing device
- spark-quenching device
- speech recognition device
- spin-wave device
- square-law device
- starting device
- static discharge device
- storage device
- storage display device
- storage-charge device
- stream device
- stream-oriented device
- stroke input device
- superconducting device
- superconducting quantum device
- superconducting quantum interference device
- surface acoustic-wave device
- surface charge-transfer device
- surface mount device
- surface-controlled device
- switching device
- symbolic device
- tape device
- tape-moving device
- TE device
- tensoelectric device
- terminal device
- thermoelectric cooling device
- thermoelectric device
- thermoelectric heating device
- thick-film device
- thin-film device
- Tokamak device
- transferred-electron device
- transferred-electron microwave device
- transit-time device
- traveling magnetic domain memory device
- traveling-wave Gunn effect device
- trip-free mechanical switching device
- tse device
- tube device
- tunnel device
- tunnel emission device
- twisted nematic device
- two-junction bipolar device
- two-port device
- two-terminal device
- ULA device
- uncommitted logic array device
- unidirectional device
- unilateral device
- unpacked device
- vacuum tunnel device
- variable grating mode device
- variable inductance cryogenic device
- vertical junction device
- VGM device
- V-groove MOS device
- virtual device
- visual signal device
- VMOS device
- V-MOS device
- voice-operated device
- voice-operated gain-adjusting device
- voltage-controlled device
- voltage-controlled differential-negative-resistance device
- voltage-controlled DNR device
- voltage-operated device
- wafer printing device
- wireless device
- X-ray detecting device
- YIG device

The New English-Russian Dictionary of Radio-electronics > device
18 line

1) линия

2) шина; линия; провод

3) строка, строчка

the line is low — на шине действует сигнал низкого уровня

•

- line up
- access line
- acoustic delay line
- across the line
- action line
- active line
- addressing line
- address line
- AND cross parity line
- approximation straight line
- arbitration lines
- asynchronous line
- backbone line
- balanced line
- balanced transmission line
- bidirectional line
- bit line
- buffered line
- bus line
- carry line
- character line
- character selection line
- character spacing reference line
- clock line
- coaxial line
- code line
- coding line
- column line
- command line
- comment line
- communication line
- complemented bit line
- computer line
- conditioned line
- construction line
- continuation line
- control line
- data line
- data-sync line
- datum line
- dedicated line
- delay line
- dial-up line
- dial line
- digit line
- displayed line
- distributed constant electromagnetic delay line
- double line
- drive line
- duplex line
- edge line
- electroacoustic delay line
- electromagnetic delay line
- enable line
- end line
- exchange line
- exciting line
- feedback line
- ferrite delay line
- fine line
- flag line
- flow line
- foreign exchange line
- framing line
- geodesic line
- half-duplex line
- handshake line
- heading line
- heavy line
- helical delay line
- help line
- hidden line
- hot line
- in line
- infinite line
- inhibiting line
- inhibit line
- initial line
- ink line
- input line
- insecure data line
- lead-in line
- leased line
- liberated line
- line of reasoning
- line of sight
- line of support
- lines per minute
- liquid medium delay line
- load line
- local line
- logical line
- logic line
- loose line
- loss-free line
- lossless line
- lossy line
- lumped constant delay line
- magnetic delay line
- magnetostrictive delay line
- mercury delay line
- mouse documentation lines
- multidrop line
- multihop line
- multiparity line
- multipoint line
- multitapped line
- N-character line
- nickel delay line
- nonswitched line
- nonswitch line
- off the line
- open transmission line
- open-ended line
- optical transmission line
- OR word parity line
- out line
- outgoing line
- output line
- pair line
- parameter line
- parity line
- point-to-point line
- power supply line
- power line
- power-shutdown line
- print image line
- private line
- program line
- public line
- quartz delay line
- read select line
- ready line
- recovery line
- reference line
- request line
- request/acknowledge line
- reset line
- return line
- rubber band line
- ruling line
- scan line
- scanning line
- selection line
- select line
- sense line
- set line
- signal line
- single-vendor line
- single-wire line
- slab line
- slave line
- software product line
- solid-medium delay line
- sonic delay line
- specially conditioned line
- spiral delay line
- splitting lines
- status line
- straight line
- strip line
- subscriber line
- supply line
- switched line
- synchonous line
- telecommunication line
- terminated transmission line
- tie line
- time-delay line
- trace line
- transfer line
- transmission line
- true bit lines
- trunk line
- ultrasonic delay line
- uncomplemented bit line
- unconditioned line
- uniform impedance transmission line
- variable delay line
- virtual-ground line
- widow line
- wire-type acoustic delay line
- witness line
- word line
- work line
- write select line
- Z line
- zig-zag sense line

English-Russian dictionary of computer science and programming > line
19 Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës

A

Abort - ndërprerje e operacionit, procesit ose procedures gjatë kryerjes së tij.

Accept - pranon.

Access time - koha e arritjes së të dhënave.

Accessories - veglat ndihmëse në Windows.

Adapter - kartelë për zgjerim e cila instalohet në kompjuter.

Adress register - numër hemksadecimal i cili e tregon adresën e lokacionit të caktuar të memorjes.

Algorithm - zgjidhja e një problemi hap pas hapi.

allocate - ndarje të resurseve të kompjuterit, si për shembull në disk, shtypës ose memorje të çdo skedari, shfrytëzuesi ose procesi.

alpha numeric characters - shenja alfanu-merike. Të gjitha shenjat që i shfrytëzon kompjuteri, përfshirë këtu edhe shkronjat, shifrat, shenjat për interpunksion dhe shenjat speciale, siç janë: \$, \@ i \#

ANSI (American National Standar Institute) - Instituti Nacional Amerikan për Standarde.

ASCII ( American Standard Code for Information Interchange) - Kodi amerikan për këmbim të informacioneve. Renditje standarde e shtatë shifrave binare (shifra e shtatë mund të jepet për kontroll të çiftësisë) e cila aplikohet për paraqitjen e shenjave në kompjuter.

Animation - animacion - Iluzion i lëvizjes me paraqitje të shpejtë të fotografive të njëpasnjëshme, e cila arrihet me përdorim të harduerit dhe softuerit përkatës. Programet më të njohura për animacion janë: 3 D Studio, Autodesk Chaos, Imagine etj.

Application - program i cili është i dedikuar për shfrytëzuesit e rëndomtë, i cili është i projektuar për kryerje të ndonjë pune të caktuar. Për shembull aplikacioni për kontabilitet financiar.

Application development tools - vegla për krijim të programeve aplikative.

ALU ( Arithmetic-Logic Unit) - njësi aritmetiko-logjike. Është pjesë e njësisë qendrore (çip i mikroprocesorit) e cila kryen operacione kryesore aritmetike dhe logjike me të dhënat.

Artificial Intelligence - intelegjencë artificiale. Emër i sistemeve të kompjuterit që duhet të shfaqin inteligjencë njerëzore, si kuptim për fjalën e thënë, si reagim ndaj ambientit të tyre fizik dhe adaptimit ndaj kushteve të tilla.

Ascending order - rendi i radhitjes së elementeve sipas rendit të rritjes, prej vlerave më të vogla kah më të mëdhatë (a, b, c...)

Assembler - përkthyes programor. Program i projektuar që t'i transformojë instruksionet simbolike në formë më të qëlluar për t'i kryer në kompjuter.

Assign - dhënie vlerë diçkaje që është shfrytëzuar në programim.

Asterisk - shenja * (yll). Përdoret si shenjë xhoker që mundëson specifikim të disa skedarëve përnjëherë.

Auto CAD - program aplikativ për projektim kompjuterik dhe disenjim.

B

Backbone - niveli më i lartë në një rrjet kierarkik kompjuterik.

Backslash - shenja \\ ( ASCII kodi 92). Përdoret në specifikimin e rrugës së diskut ku gjendet skedari i kërkuar.

Backspace - zhvendosje e kursorit për një vend prapa.

Backup - kopje rezerve. Bëhet kopje e përmbajtjes së diskut të kompjuterit dhe atë në mënyrë periodike, ndërsa vendoset në shirit magnetik ose në CD.

Bad sector - sektori jo në rregull. Pjesë e disketës ose diskut ku nuk nuk mund dhe ku nuk është e sigurt të shkruhen informacione

Bad trac table - tabelë e shtigjeve që nuk janë në rregull. Listë e pjesëve të çrregulluara fabrikisht dhe të pasigurta për shkruarje, e cila është e ngjitur në pjesën e prapme të diksut.

Bandwidth - njësi matëse për sasinë e të dhënave të cilat mund të transmetohen përmes ndonjë rrjeti të komunikimit në një sekondë.

Bar chart - diagram në formë të shiritave.

Bar code - paraqitje e shenjave alfanu-merike me ndihmën e vijave vertikale me gjatësi të ndryshme. Përdoret si mënyrë për shifrim universal të prodhimeve.

Bar code reader - lexues bar cod. Pajisje optike për lexim të shenjave bar cod.

BIOS (Basic Input Output System) - grup i programeve më të vogla detyra e të cilave është të shfaqë test rutinor kur kyçet kompjuteri, si dhe ta startojë sistemin operativ të kompjuterit.

BASIC - gjuhë programore e cila është e lehtë për mësim.

Batch - pako. Bashkësi e elementeve ose dokumeneteve të cilat përpunohen si tërësi.

Batch processing - përpunim paketor. Teknikë që përdor vetëm një inkuadrim të programit në memorjen kryesore për shkak të përpunimit të më tepër detyrave të veçanta njëra pas tjetrës.

Baud - bod. Kapacitet maksimal për transmetim të informacioneve në një kanal të komunikimit, i cili është njësi matëse e numrit të ndryshimeve të niveleve në sekondë.

Benchmark - krahasim. Program standard i cili shërben për përcaktimin e performansave të kompjuterëve të ndryshëm.

Beta version - version prove i softuerit para daljes së tij zyrtare në treg.

BIT ( Binary digiT) - shifra binare janë 0 dhe 1. Kompjuterët digjital procesojnë informacione në formë digjitale, ndërsa zbatojnë vetëm shifra të sistemit binar. Ato zakonisht paraqiten me tension prej 5 V për numrin 1, gjegjësisht 0 V për numrin O.

Binary file - skedar binar i cili përbëhet prej disa bitave, por i cili nuk është skedar tekstual. Zakonisht ato janë programe me fotografi.

Binary system - sistem binar. Sistem numërimi për shkruarje të numrave në kompjuter. Aty ka vetëm dy shifra 0 dhe 1.

Bps (Bits per second) - bit në sekondë. Masë për shpejtësinë e transmetimit të rrjetave kompjuterike

Blank - i zbrazët, i pashkruar. Shenjë që i përdoret për paraqitjen e vendit të zbrazët ndërmjet shenjave të shtypura.

Bold - shkronja me kontura më të trasha dhe më të errëta

Bookmark - reference e cila na drejton kah ndonjë dokument i caktuar hipertekstual i Internetit.

Boot - startimi i kompjuterit, gjatë së cilës fillon puna e sistemit operativ.

Boot block - pjesë e diskut ku gjendet softueri i cili i mundëson kompjuterit ta fillojë punën.

Boot disk - disk ose disketë prej së cilës startohet sistemi operativ.

Break - ndërpren. Sinjal special i cili e ndërpet punën e ndonjë programi. Shpesh fitohet me shtypje të tasteve Ctrl dhe C përnjëherë.

Browser - fletëkërkues. Program i cili është i dedikuar për shikimin e dokumenteve hipertekstuale të Internetit. Me ndihmën e tij shrytëzohet servisi më i dobishëm i Internetit WWW (W orld W ide W eb). Fletëkërkuesit më të njohur janë Microsoft Internet Explorer dhe Netscape Navigator.

Buffer - bafer. Vend në kujtesën kryesore të kompjuterit për ruajtje të përkohshme të të dhënave.

Bug - gabim, defekt. Gabim i paqëllimtë në program, për shkak të të cilit programi nuk punon si duhet. Në përkthimin më tekstual nënkupton bubë dhe mendohet se rrjedh prej ngjarjes kur mola është kapur për ndonjë relej të kompjuterëve të parë dhe e ka pamundësuar punën e tij.

Bullet - shenjë për renditje e cila përdoret në programet për përpunim të tekstit.

BBS (Bulletin Board System) - tabelë elektronike për shpallje. Shërbim telekomunikues përmes të të cilit konsumatorët komunikojnë, këmbejnë informata etj.

Bus - mbledhëse. E lidh pllakën amë të kompjuterit me procesorin, kujtesën, diskun dhe elementet tjera kompjuterike.

Byte - bajt. Tetë bita. Shpesh është numër binar tetëshifror i cili paraqet një shkronjë.

C

Cache - kesh. Pjesë e kujtesën e rezervuar për ruajtje të të dhënave që përdoren shpesh, te të cilat procesori ka qasje shumë më të shpejtë sesa në hard disk. Kujtesën kesh mund të gjendet në memorjen RAM ose në hard disk.

Cancel button - tast për shfuqizimin e funksionit të zgjedhur. Te numri më i madh i programeve tasti për shfuqizim aktivizohet me shtypjen e tastit Esc.

Case sensitive - dallimi i shkronjave të mëdha dhe të vogla. Me shpesh gjatë krahasimit të dy fjalëve apo teksteve.

CRT (cathode ray tube) - gypi katodik i ekranit.

CPU (C entral P rocessing U nit) - njësi qendrore e procesuimit. Zemër e kompjuterit personal. Udhëheq dhe drejton me të gjitha operacionet për përpunim të të dhënave.

Centronics port - portë e kompjuterit në të cilën shpesh lidhet shtypësi.

Chanel - kanal. Rrugë në të cilën transmetohet informacioni digjital në kompjuter.

Character - shenjë; karakter. Cilado shkronjë, shenjë e interpunksionit, ose ndonjë nga njëqind shenjat tjera që mund të vërehen në ekran, gjegjësisht të cilat mund të shtypen.

CPI (character per inch) - numër i shenjave në një inç. Njësi matëse për matjen e dendësisë së shkrimit. Shprehet me numër të shenjave në një inç.

Check box - kuti katrore për dialog e cila mund të jetë e kyçur ose e çkyçur, gjegjësisht të jetë e zgjedhur ose jo, ndonjë opcion në kornizën për dialog.

Checksum - shumë për kontroll. Shuma e numrave që përdoren për kontrollim të mbledhjes.

Click - klik. Shtypje dhe lëshim i tastit të minakut, pa mos e lëvizur.

Client - klient. Sistem i cili mund të punojë i pavarur, edhe pse në një masë edhe ky është i varur prej ndonjë sisitemi tjetër. Për kompjuterin që është i lidhur në rrjet kompjuterik shpesh thuhet se është klient.

Client-server network - rrjet i tipit klient-server.

Clip art - bashkësi e vizatimeve grafike dhe fotografive të shkruara në skedar të veçantë i cili është i arritshëm për përdorim të ndonjë aplikacioni, për shembull, për përpunim të tekstit ose të grafikës.

Clipboard - kohësisht, skladim i fshehur për tekst ose fotografi të cilat priten ose kopjohen.

Clock speed - shpejtësi e ores. Shpejtësia e punës së procesorit në kompjuter matet me megahercë (MHz) ose me gigahercë (GHz).Sa më e shpejtë është shpejtësia e procesorit, aq më tepër urdhëra mund të kryejë kompjuteri.

Clone - klon. Kompjuter i cili paraqet kopje të suksesshme të kompjuterit tjetër të (standardizuar). Më shpesh kjo u dedikohet atyre kompjuterëve të cilët janë kompatibil me kompjuterët e kompanisë IBM.

Cod - kod. Diçka që është shkruar me gjuhën kompjuterike, në letër ose në kompjuter.

Code page - faqe e koduar. Tabelë e cila tregon se cili karakter i përgjigjet shenjës në ekran dhe me shtypjen e tasterit a përfitohet e njëjta shenjë.

CGA (Color Graphics Adapter) -videokartelë e cila është më e vjetëruar.

COM port - portë seriale. Më shpesh në kompjuterët ekzistojnë dy porta seriale të shënuara si C0M1 dhe COM2.

Command interperter - program i cili i integron dhe i përpunon urdhërat e dhënë në kompjuter. Në sistemin operativ DOS është programi C0MAND.COM, ndërsa në WINDOWS është WIN.INI

COBOL (Common Business Orientated Language) - gjuhë progamore nga gjeneratat më të vjetra të cilat përdoren për aplikacione financiare.

Communication protocol - përmbledhje e programeve e cila mundëson transmetim dhe këmbim të të dhënave ndërmjet dy ose më tepër kompjuterëve.

CD (Compact Disc) - kompakt disk. Medium për memorim të të dhënave digjitale dhe audio. Në kompakt disk mund të vendoset muzikë prej 72 minutave ose të dhëna prej 650 MB.

CD ROM (Comapct Disc Read Only Memory) - njësi harduerike për leximin e kompakt disqeve. Me këtë njësi mund vetëm të lexojmë e jo edhe të shlyejmë ose të regjistrojmë të dhëna të reja.

COMPAQ (COMPAtibility Quality) - shenjë e prodhimeve cilësore të kompjuterëve desktop dhe laptop.

Compiler - kompajler; përkthyes. Program i cili i përkthen disa gjuhë të larta programesh në ndonjë gjuhë makinerike.

CompuServe - njëra ndër rrjetat më të mëdha të Internetit në botë. Klientëve të tyre ju ofron këmbim të skedarëve, të të dhënave, të postës elektronike etj.

CAD (Computer Aided Design) - shfrytëzim i kompjuterit për krijime të vizatimeve ose për projektime të ndonjë objekti ose sistemi. Programet më të njohura nga kjo sferë janë Auto Cad, Auto Sketch, Design CAD, Lab View etj.

CAM (Computer Aided Manifacture) - prodhim me ndihmën e kompjuterit.

CASE (Computer Aided Software Engineering) - vegël softuerike për programerët. Shfrytëzohen për planifikim, analizim si dhe projektim të dokumentacionit në softuerin kompjuterik.

Computer analyst - analitik kompjuteristik. Person i cili i definon problemet dhe saktësisht i pëcakton hapat për zgjidhjen e tyre me anë të kompjuterit.

Configuration - konfiguracion. Mënyrë e lidhshmërisë së kompjuterit me njësitë tjera periferike në një sistem të përbashkët.

Controller - vegël teknike e cila i mundëson veglës tjetër të komunikojë me kompjuterin.

Conversion - konverzion. Proces i transformimit të të dhënave (tekst, grafik) nga një format në tjetër.

Cooki file - skedar në të cilin ruhen skedarët e shfrytëzuar (cookies). Zakonisht gjendet në emërtuesin bashk me fletëkërkuesin (shembull në emërtuesin Internet Explorer).

Corel DRAW- Pako programore e dedikuar për vizatim dhe punim me fotografi.

Corrupted file - skedar i dëmtuar. Dëmtimi mund të jetë për shkak të ektorëve të diskut që nuk janë në rregull, prishjes fizike ose gabimeve të shkaktuara nga programi.

Crash - gjendje kur kompjuteri bie prej funksionimit të tij dhe më tutje nuk mund të përdoret. Pas kësaj kompjuteri zakonisht përseri startohet.

Current drive - disk me të cilin shfrytëzuesi punon momentalisht.

Cursor - kursori. Tregues i pozicionimit. Vijë vertikale e lëvizshme që dridhet dhe vezullon e që paraqitet në ekran si indikator vizuel e cila mund të dislokohet edhe vertikalisht edhe horizontalisht me anë të urdhërave prej tastierës.

Cyberphobia - kiberfobia. Frikë nga kompjuteri.

CRC (Cyclic Redundancy Check) - metodë e testimit për të dhënat dalëse nga disku për shkak të sigurisë prej gabimeve.

D

Data - të dhënat. Nocion i përgjithshëm për numrat, simbolet dhe madhësitë analoge të cilat shfrytëzohen si madhësi dalëse për përpunimin e kompjuterit.

Database - baza e të dhënave. Bashkësi e të dhënave të lidhura ndërmjet vete dhe të organizuara paraprakisht. Programet më të njohura për udhëheqjen e bazave të të dhënave janë: Oracle, MS SQL Server, Informix, Sybase etj.

Data security - mbrojtje e të dhënave nga ndërhyrjet e qëllimta ose të rastësishme nga njerëz jo të autorizuar.

Data type - tip i të dhënave. Mund të jenë: tekstuale, numerike, logjike, dhe të dhëna të datave.

Dead lock - ndërprerje; bllokim. Situatë kur ndonjë program nuk mund të realizohet në kompjuter, për shkak se e pret rastin që faktikisht kurrë nuk do të ndodh.

Debug - testim i programit të kompjuterit me korrigjim të gabimeve të paraqitura në te.

Default value - ndonjë vlerë që nënkuptohet. Vlerë që programi automatikisht e zgjedh po qe se shfrytëzuesi nuk jep ndonjë vlerë tjetër. Për shembull ngjyrat që i jep WIND0WS-i janë default vetëm po qe se shfrytëzuesi nuk i përdor.

Defragmentation - defragmentim. Proces i bashkangjitjes i të dhënave të një programi në disk, që të mund të shpejtohet puna e tij. Është e preferueshme që defragmenting të bëhet një herë në javë, për të shpejtuar punën e diskut.

Density - dendësi. Njësi matëse për numrin e të dhënave të cilat mund të shkruhen në ndonjë medium (disketë, shirit magnetik etj).

Decsending sort - renditje me radhitje të kundërt.

Desktop - sipërfaqja aktive e ekranit gjatë punës me Windows, e cila përmban dritare dhe ikona.

Desktop computer - kompjuter i cili pozicionohet horizontalisht në tavolinën punës.

DTP (Desktop Publishing) - Pako e softuerit me të cilën kompjuteri mund të përdoret për disenj të dokumenteve, duke përfshirë fotografi, tekst dhe kontroll të pamjes së dokumenteve dhe shtypjen e tyre.

Destination file - skedar që pranon.

Device - vegël, mjet, përbërje, njësi. Nocion i përgjithshëm i cili shfrytëzohet për të identifikuar ndonjë komponentë të kompjuterit (disk, tastaturë, minak, etj).

Device driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit të komunikojë me njësitë periferike.

DAT (Digital Audio Tape) - shirit magnetik në të cilin memorizohen të dhënat me sasi shumë të mëdha.

DVD (Digital Video Disk) - teknologji e harduerit e cila mundëson shiqimin e filmave, spoteve muzikore etj.

DMA (Direct Memory Access) - proces i transmetimit të një sasie të madhe të të dhënave ndërmjet diskut dhe kujtesës punuese të kompjuterit.

DirectX - varg i programeve standarde për aplikacione të Microsfti-t, i dedikuar për lojra dhe aplikacione multimediale.

Disk controller - kartelë e cila e lidh kompjuterin me diskun; zakonisht gjendet në pjesën e poshtme të diskut.

Disk drive - njësi fizike e cila e pranon dhe e kthen diskun magnetik dhe mundëson lexim dhe shkrim të të dhënave.

DOS (Disk Operating System) - njëri ndër sistemet më të njohura operative i cili është shumë përfshirës dhe shfrytëzohet nga kompjuterët personal. I prodhuar nga kompania Microsft në vitin 1982.

Domain - grup i kompjuterëve emrat e të cilëve e ndajnë të njëjtën prapashtesë. Shembull: com (firmë komerciale), org (organizatë pa përfitim), gov (qeveri), edu (institucion arsimor), net (provajder i Internetit). Njësoj ekzistojnë edhe prapashtesa të cilat i identifikojnë shtetet p.sh. mk prapashtesë për Maqedoninë.

Dpi (dots per inch) - pika në inç. Njësi për matjen e rezolutës së shtypjes në shtypës. Rezoluta te shtypësit amë sillet rreth 300 dpi, ndërsa te shtypësit lezër arrin deri në 1200 dpi.

Double click - klikim; shtypje e dyfishtë. Klikim i shpejtë dhe lëshim i tastit të minakut dy here pa lëvizjen e minakut ndërmjet dy klikimeve.

Double precision - precizitet i dyfishtë. Teknikë me të cilën paraqiten numrat me gjatësi të dyfishuar.

Download - kopjim i ndonjë programi ose skedari prej ndonjë kompjuteri kryesor në kompjuterin personal.

Draft quality - kualitet i shtypit, i cili është i lexueshëm, por nuk duket aq mirë për përdorim që ai dokument të botohet në ndonjë revistë ose libër. Zakonisht shfrytëzohet për nxjerrjen e kopjeve që të shkojë në korrekturë.

Drag-and-drop - tërheqje dhe lëshim i tastit të minakut.

Drop-down meni - Lista e urdhërave të menysë së aktivizuar, të radhitura njëra pas tjetrës.

DLL (Dynamic Link Library) - grup e funksioneve të cilat shfrytëzohen gjatë programimit në Windows.

E

EPROM (E lectrically P rogrammable R ead O nly M emory) - çip memorizues përmbajtja e të cilit nuk mund të ndryshohet.

E-mail (electronic mail) - postë elektronike. Njëri nga shërbimet më të njohura të Internetit me të cilin porositë dërgohen prej një kompjuteri në kompjuter tjetër.

Embedded object - objekt i ndërvënë.

EMM386.EXE - program i cili mundëson vendosjen e drajverave dhe programeve në hapësirën e lartë të memories.

Emulator - emulator. Program cili i mundëson kompjuterit të zbatojë programe të shkruara për kompjuter tjetër.

Encryption - shifrim. Kodim i porosisë me çka nuk mundësohet hyrje e palejuar deri te ajo.

EOF (end of file) - fund i skedarit. Shenjë për fundin e skedarit, e cila shfrytëzohet si indikator se këtu kryhen të dhënat.

Ethernet - rrjet lokal kompjuterik i konstruktuar prej llojit të kabllove me mundësi të bartjes deri më 10 Mbit/sec.

Event - rast; paraqitje. Moment kur paraqitet ndryshimi specifik i ndonjë gjendjeje.

Exchange - këmbim i informatave ndërmjet dy lokacioneve.

Exchengeable disk - disk transmetues. Tip i diskut i cili montohet në shtëpizë të posaçme dhe është i transmetueshëm.

Executable file - program zbatues. Skedar i cili mund të aplikohet në kompjuter.

Expression - shprehje matematikore ose logjike e shkruar në gjuhën programore

EBCDIC (Extended Binary Decimal Interchange Code) - kod i cili i përdorë tetë shifra binare të krijuara nga IBM, ndërsa i paraqet shenjat (shkronjat, numrat etj.) nga kompjuteri i cili i proceson.

External modem - modem i jashtëm. Modem në kuti të veçantë, kabllo dhe mbushës i cili më së shpeshti aktivizohet në portën seriale të kompjuterit.

Extranet - intranet i cili u është lënë në disponim klientëve dhe blerësve të jashtëm me qëllim që t'i shohin të dhënat. Më shpesh ata janë të siguruara me shifra që të ruhet siguria e blerësve.

F

Fan ventilator - ventilator i cili mundëson cirkulimin e ajrit nëpërmjet pjesëve kompjuterike dhe e pamundëson nxehjen e tyre.

Fatal error - gabim në programin kompjuterik i cili e ndalon funksionimin e tij.

Fault tolerance - tolerim i gabimeve. Aftësi e ndonjë sisitemi që ta vazhdojë funksionimin normal edhe pse ekziston problem në harduer ose softuer.

Fax modem - faks modem. Modem i aftësuar të pranojë dhe të dërgojë fakse. Në këtë rast fakset janë elektronike.

Fiber optics - fije optike. Mundëson shpejtësi të madhe të bartjes së të dhënave në rrjetat kompjuterike.

File - skedar; fajll; datotekë. Pa marrë parasysh çfarë informate, të grumbulluar dhe të inçizuar nën një emër. Skedari mund të përmban tekst, grafikon, program etj.

FAT (File Allocation Table) - tabelë e cila shërben për renditjen e skedarëve e cila gjendet në fillim të diskut dhe përmban informata për ata pjesë të diskut të cilat shfrytëzohen, pjesë të diskut të cilat nuk shfrytëzohen dhe ato të cilat nuk mund të shfrytëzohen për shkak të dëmtimit të blloqeve në disk.

File control system - program i cili udhëheq me bartjen e të dhënave nga ciladoqoftë pajisje deri në ndonjë pajisje tjetër.

File locking - përmbyllje e skedarit. Ndalesë që më tepër se një shfrytëzues ta ndërrojë përmbajtjen e skedarit.

File protection - mbrojtje e skedarit. Komandë e kompjuterit e cila e ndalon shkruarjen dhe fshirjen e të dhënave në skedar, por e lejon leximin e tyre.

Firewall - sistem rrjetor për sigurim i cili ndihmon në ndërprerjen e hyrjes së paautorizuar në sistemin kompjuterik; thjesht ky është kompjuter i lidhur në Internet dhe me të cilin zhvillohet i gjith komunikimi në Internet.

Floppy disk - disk i butë, disketë

Footer - tekst i cili paraqitet në pjesën e poshtme në secilën faqe.

FF (Form Feed) - urdhër i cili shfrytëzohet i që ta lëviz letrën në printer në faqe të re. Zakonisht në tabelën kontrolluese të printerit gjendet një tast i cili mundëson kryerjen e funksionit përkatës.

FORTRAN (FORmula TRANslation) - gjuhë programore e krijuar në kompaninë IBM e cila shfrytëzohej për programimin e aplikacioneve tekniko shkencore.

Freeware - programe pa pagesë, por të mbrojtura me ligj për autorizim

FAQ (Frequently Asked Question) - pyetje ose lista me pyetje dhe përgjigje të cilat janë shumë të shpeshta dhe shumë shfrytëzues ballafaqohen me këto të dhëna. Këto lista janë shumë frytdhënëse për shkak të këmbimit të informatave.

G

GIGO (Garbage In, Garbage Out) - princip në të cilën po qe se hyjnë të dhëna jokor-rekte dhe jovalide në kompjuter, ai do të japë rezultate jokorrekte dhe të pakuptimta.

GUI (graphical user interface) - interfejs grafik i shfrytëzuar për sisteme operative. Komunikimi ndërmjet shfrytëzuesit dhe programit zhviliohet me anë të shfrytëzimit të ikonave, dritareve dhe të ngjashme. Një shembull për një iterfejs të tillë që e shfrytëzojmë është Windows-i.

Guru - Njeri me kapacitet të lartë i cili dëshiron t'u ndihmojë të tjerëve në zgjedhjen e problemeve të tyre.

H

Hacker - haker. Person për të cilin kompjuteri është hobi. Sot shumë njerëz termin haker e identifikojnë me person i cili në mënyrë të paligjshme hy në kompjuter të huaj.

Halt - ndalesë. Ndalje e realizimit të operacioneve të renditura në programet kompjuterike.

Hand-held computer - kompjuter i vogël që mund të mbahet edhe në dorë.

Hang - rri varur. Mosfunksionim i kompjuterit. Kur kompjuteri rinë varur, i ekrani duket normal, por çfarëdo pune tjetër është e pamundur të futet në funksion.

Hard copy - rezultatet e shtypura në letër.

Hardware - hardueri, gjërat fizike apo të prekshme të kompjuterit.

Help - ndihmë. Funksion i cili është i pranishëm në shumë programe, i cili shërben si ndihmë e shfrytëzuesit për përdorimin e programit.

Hertz (Hz) - herc. Cikël në sekondë me të cilin matet shpejtësia e procesorit në kompjuter.

HEX (Hexadecimal) - Sisitem numëror në matematik, në të cilin si bazë e numërimit është numri 16. Për shfaqjen e numrave përdoren shifrat 0-9 dhe shkronjat A-F. Është shumë i qëlluar për përdorimin e kalkulimeve kompjuterike.

Hidden file - skedar i fshehur. Skedar i cili përmban atribute të cilat nuk lejojnë që emri i skedarit të kopjohet, të fshihet ose të shfletohet.

High tech - teknologji e lartë

Host computer - kompjuter kryesor me të cilin lidhen kompjuterët tjerë.

Hot key - tast ose kombinim i tasteve i cili zbaton instruksion të përcaktuar pa marrë parasysh se çka punon procesori në momentin e dhënë.

HTML (Hyper Text Markup Language) - format hipertekstual për punë me dokumente. Shërben për krijimin e dokumenteve WEB në internet.

Hub - hab. Paisje në të cilën kyçen kompjuterët të cilët janë të lidhur në rrjet.

Hyphenation - ndarje e fjalëve

I

Illegal - jolegal. Parametra hyrëse të cilët janë të papranuara, për shkak se nuk i përmbushin specifikacionet e vendosura në programe.

Image processing - përpunim i grafikonëve

Imaging - proces i shkrimit të grafikës në ndonjë medium, për shembull në shirit.

Implementation - implementim. Instalim i sitemit kompjuterik.

Infrared - teknologji e cila shfrytëzon ndriçimin për lidhjen të kompjuterëve pa kabëll.

Initialization - inicializim. Operacion për formatim të diskut ose disketës, si dhe përgatitje për shkruarjen dhe përdorimin e të dhënave.

Ink-jet printer - shtypës pështyes që hedh ngjyrën në letër.

Input data - të dhënat hyrëse.

Insert mod - rregull për futjen e të dhënave.

Install - instalim, futja fillestare e ndonjë programi në kompjuter.

Instruction - instruksion. Urdhër i destinuar për mikroprocesorin.

Integer - numër i plotë pa presje decimale

L

Line printer - shtypës i cili shtyp përnjëherë një rresht tekst.

Link- lidhje; lidhshmëri.

Load - mbushje, futje e programit në memorje.

LAN (Local Area Network) - rrjet lokal në kuadër të një hapësire ose ndërtese. Lidhje e dy ose më tepër kompjuterëve me kabllo me qëllim të këmbimit të informatave.

Local printer - shtypës i cili është i lidhur drejtpërdrejt me një stacion punues, i cili nuk është në disponim të shfrytëzuesve tjerë të rrjetit.

Login - Paraqitje në kompjuter. Në këtë rast kompjuteri kërkon nga shfrytëzuesi që të identifikohet me emrin dhe shifrën.

Logoff- çlajmërim. Largim nga puna me kompjuter.

Loop - cikël. Renditje të instruksioneve kompjuterike të cilat praktikohen me anë të përsëritjeve, gjersa nuk përmbushet ndonjë kusht.

M

Machine code - kod makine. Përmbledhje e instruksioneve kompjuterike në ndonjë kompjuter të posaçëm i cili niund ta kryejë urdhërin.

Macro - makro. Serial i urdhërave të cilat kryhen me shtypjen e një tasti ose me ndonjë urdhër. Në të shumtën e rasteve i shkruan vetë shfrytëzuesi për ta lehtësuar punën gjatë përsëritjeve të një morie urdhërash.

Mailbox - sandëku postar.

Main program - pjesë kryesore e programit e cila i kontrollon nënprogramet.

Mass storage - pajisje në të cilën mund të vendoset një numër i madh i të dhënave.

Medium - medium. Bartës i të dhënave, shpesh mendohet në disketë, CD-ROM dhe të ngjashme.

MMU (Memory Management Unit) - pajisje e cila udhëheq kujtesën.

Merge - bashkim, kombinim i dy ose më tepër skedarëve.

Message - porosi nga kompjuteri e cila informon për diçka.

MIDI file - skedarë me përshkrime muzikore.

MIPS (Million Instruction Per Second) -milion instuksione në sekondë. Njësi matëse për shpejtësinë me të cilën procesori i kryen instruksionet. Për shembull, procesori Pentium i cili punon në 100 MHz kryen 100 milionë instruksione në sekondë, pra 100 MIPS-a.

Millisecond (ms) - milisekondë. Kohë e barabartë me pjesën e njëmijtë të sekondës. Shfrytëzohet për shprehjen e shpejtësisë te hard disqet.

Mode - regjim i punës; mënyrë e punës. Njëra nga gjendjet alternative të punës së kompjuterit.

MODEM (MOdulator/DEModulator) - modem. Regullator i cili të dhënat e dërguara i shndërron në sinjal telefonik, të qëlluara për lidhje të drejtpërdrejtë telefonike.

Motherboard - pllaka amë e kompjuterit në të cilën janë të lidhura të gjitha elementet e harduerit.

Multimedia - kombinim i tekstit me fotografi dhe zë, videoanimacion.

MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) - standard për bashkangjitjen e skedarëve në porositë elektronike.

Multitasking - aftësi e sistemit operativ që njëkohësisht të ushtrojë më shumë programe.

N

Network - rrjet i kompjuterit.

NetWare - sistem operativ rrjetor i shpikur nga kompania Novell.

Network adapter - adapter i rrjetit. Kartelë e cila instalohet në kompjuter përmes të cilës ai lidhet në rrjet.

Network administrator - njeriu i cili e mbikëqyrë punën e rrjetit kompjuterik dhe që udhëheqë me të.

Network protocol - protokoll rrjetor. Bashkësi e standardeve kompjuterike në një rrjet.

Node - nyje, pika ngjitëse në rrjein kompjuterik

Non-interlaced - sa i përket disa monitorëve te të cilët topi elektronik pas një kohe e kalon ekranin pa mos lëshuar asnjë vijë.

Notebook computer - kompjuter i vogël me format sa një faqe e letrës.

Numeric keypad - tastierë numerike.

O

OLE (Object Linking and Embedding) -mënyrë e këmbimit të informatave ndërmjet dy skedarëve me aplikim të njëjtë ose të ndryshëm në Windows.

Off-line - i çkyçur

On-line - i kyçur

ODBC (Open Data Base Connectivity) - standard i cili mundëson hyrje në sisteme të ndryshme të bazave të të dhënave.

Operating System - sistem operativ. Softuer i cili është lidhje ndërmjet shfrytëzuesit dhe kompjuterit.

Optical cable - kabëll optik për lidhje rrjetore të kompjuterëve me të cilin arihet shpejtësi e madhe në përcjelljen e të dhënave.

OCR (Optical Character Recognition) - njohje e simboleve optike. Program i cili identifikon shenjat e shkruara dhe ato të shtypura dhe pastaj krijon skedar tekstual.

OEM (Original Equipment Manifacturer) - prodhues i komponenteve të ndryshëm, të cilët pastaj lidhen me klientin, e emri i tij figuron në kompjuter.

Overflow - tejkalim. Gjendje e cila paraqitet si rezultat i operacionit aritmetik; e tejkalon kapacitetin e kujtesës për ruajtjen e rezultatit.

Overload - ngarkim i tepërt. Ngarkim më i j madh sesa pajisja; mund ta mban atë për të cilën është konstruktuar.

Overstrike - nënvizim.

Overtype - shkrim përmbi tekst.

Overwrite - mbulim i informatës e cila më parë ka qenë në atë vend.

P

Page break - ndërprerje e faqes. Vend ku mbaron një faqe dhe fillon faqja tjetër.

Page layout - pamje e faqes

Ppm (pages per minute) - faqe në minute. Njësi matëse e shpejtësisë së shtypësit gjatë shtypjes.

Pagination - operacion automatik te programet për përpunimin e tekstit, i cili shërben për renditjen e tekstit nëpër faqe me numerimin e tyre.

Palmtop computer - kompjuter i vogël i cili mund të mbahet në një dorë.

PASCAL - Paskali. Gjuhë kompjuterike.

Password - Fjalë e fshehur e cila përdoret për hyrje në sistemin kompjuterik.

Patch - arnim. Ndryshim i kodit programor, i cili zakonisht bëhet pas mbarimit të softuerit me qëllim që të përmirësohen disa gabime.

Path name - emri i datotekës së bashku me rrugën me të cilën arihet deti tek ajo.

Pause - pauzë. Tast ose urdhër i cili përkohësisht e ndërpren punën e ndonjë programi.

Peer-to-peer - rrjet lokal ku çdo kompjuter i kyçur është i barabartë. Në rrjet nuk ekziston server.

Peripheral device - pajisje e harduerit e cila kyçet në kompjuter.

Permanent SWAP file - skedar i përhershëm në Windows me të cilin shtresohen të dhënat dhe instruksionet programore kur nuk mund të vendosen në kujtesën RAM.

PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association) - komitet i cili krijoj standarde për memorje me kapacitet më të madh e aplikuar te kompjuterët laptop.

PIXEL (Picture Element) - Element më i vogël i monitorit kompjuterik i cili mundë të kontroliohet. Sa më i madh të jetë numri i pikselave, aq më e mirë është rezoluta.

Pirate - person i cili merret me formën ilegale të kopjimit të softuerave.

Plasma display - teknologji e përdorur për konstruimin e ekranit te kompjuterët laptop.

Plotter - vizatues. Pajisje e cila shërben për vizatimin e rezultateve të përfituara nga kompjuteri.

Plug and play - kyçe dhe puno. Pajisje të cilat kompjuteri automatikisht i detekton dhe i instalon drajverat e nevojshëm në të.

Pointer - tregues. Fotografi e vogël në ekran, zakonisht në formë të shigjetës; lëvizjet e saja kontrollohen nëpërmjet minakut.

Port - portë; lidhje; hyrje.

Portability - përcjellshmëri. Cilësi e programave kompjuterike që të mund të adaptohen në lloj-lloj tipash të kompjuterëve.

Power supply - furnizues i rrymes te kompjuteri.

Print queue - pritje, rend për shtyp.

Print server - zakonisht njëri prej kompjuterëve në rrjet i cili dirigjon me të gjitha kërkesat për shtyp dhe me të gjithë shtypësit që janë të lidhura në rrjet.

Printer driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit që të punojë me shtypësin.

Procedure - rradhitje e instruksioneve kompjuterike të cilat bashkarisht veprojnë për një nevojë dhe detyrë të caktuar.

Processing - përpunim i të dhënave.

Programming language - gjuhë programore me të cilën programeri e shkruan programin kompjuterik.

Prompt - shenjë për thirrje; shërben për shkruarjen e urdhërave.

Purge - shlyerje pas së cilës të dhënat e shlyera nuk mund të kthehen më.

Q

Query - pyetje. Instruksion kompjuterik i cili i parashtron pyejte bazës së të dhënave.

Quit - ndalje. Urdhër me të cilën para kohe ndalet ekzekutimi i programit.

QWERTY - tastier në të cilën rreshti më i lartë i saj fillon me shkronjat Q, W, E, R, T, Y. Ekzistojnë edhe lloje tjera të tastierëve si per shembull QWERTZ.

R

Radio button - radio sustë. Mund të zgjedhim vetëm një sustë të këtij lloji në program.

RAM (Random Access Memory) - kujtesa kryesore kompjuterike në të cilën janë të vendosura të dhënat të cilat përpunohen.

Read-only - vetëm lexim. Të dhënat mund të lexohen, por jo edhe të ndryshohen.

ROM (Read Only Memory) - kujtesa e pashlyeshme nga e cila mund të lexohen të dhënat.

RTC (Real Time Clock) - Çip kompjuterik i cili ka funksion të orës që ta informojë kompjuterin për kohën e saktë, datën dhe vitin.

Reboot - përsëri startim të kompjuterit, zakonisht për shkak të rënies së sistemit.

Record - grup i të dhënave të cilat i takojnë një grupacioni. Për shembull, emri i ndonjërit, mbiemri, adresa dhe numri i telefonit.

Recover - kthim në gjendjen normale të punës pas paraqitjes së gabimit në sistem.

RAID (Redundant Array of Inexpensive Drives) - kombinim i më shumë disqeve me qëllim që të rritet siguria e të dhënave nga ndonjë humbje e paparashikuar.

Refresh rate - shpejtësi për freski. Numër maksimal i fotografive që mund të shfaqen në ndonjë monitor për një sekondë. Paraqitet me herc.

RDBMS (Relational Data Base Management System) - sistem për udhëheqjen e bazave të të dhënave.

Remote computer - kompjuter i larguar.

Remote control program - program me komandim prej së largu.

Repeat delay - koha e nevojshme që të shtypet një tast e që të paraqitet karakteri i cli përgatitet që të dale në ekran.

Reset button - sustë për resetim. Sustë në pjesën e përparme të shtëpizës së kompjuterit e cila shërben për vënien e sistemit në gjendjen fillestare të saj.

Resolution - qartësi e përshkruarjes në ekran apo në shtypës.

Response time - kohë për përgjigje nga ana e kompjuterit për ndonjë kërkesë përkatëse.

Restart - startim i përsëritur i kompjuterit.

Retreive - gjetje dhe ndarje në veçanti e ndonjë informate të përcaktuar.

Retry - orvatje e sërishme për të kryer ndonjë instruksion të programit.

Ring network - rrjet unazor.

RJ-45 - konektor i cili i ngjan lidhjes telefonike, por ka 8 tela në vend që të ketë 4.

Root directory - direktoriumi kryesor i një disku.

Router - udhërëfyes. Pajisje rrjetore e cila i dërgon të dhënat në rrjet duke e zgjedhur rrugën më të mirë.

S

Safe mode - gjendje në të cilën startohet Windows-i kur paraqitet ndonjë konflikt në harduer.

Save - shkrim i të dhënave në disk, ku nuk mund të humben pas mbylljes së kompjuterit.

Scanner - skener. Mjet i cili në mënyrë optike lexon ndonjë dokument dhe e shndërron në skedar grafiko-digjital.

Screen - ekran.

Scroll - lëvizje e tekstit lart-poshtë.

Search engine - program për kërkimin e të dhënave. Makina më të njohura për kërkim në internet janë: Yahoo, Altavista, Google etj.

Server - kompjuter në rrjet i cili disa nga resurset e veta i vë në disponim të ndonjë kompjuteri tjetër.

Session - koha në të cilën një shfrytëzues e kalon në rrjet.

Set up - një sistem të vihet në gjendje pune.

Shared file - skedar i përbashkët.

Shut down - kryerje e punës së një sistemi operativ të kompjuterit ose çkyçje e kompjuterit.

SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - protokoll i cili shfrytëzohet për udhëheqjen e këmbimit të postës elektronike ndërmjet dy kompjuterëve.

Slave - i nënshtruar. Kompjuter i cili është i kontrolluar nga një kompjuter tjetër.

Software - të gjitha programet të cilat mund të shfrytëzohen në një kompjuter.

Software development tool - vegla për zhvillimin e programeve.

Sort - renditje e të dhënave me radhitje të re.

Sound card - kartë për zërim.

Storage - kujtesë.

String - varg i shenjave.

SQL (Structured Query Language) - pako e programeve për udhëheqjen e bazave të të dhënave.

Switch - ndërprerës.

System software - softuer sistemor (p.sh. MS-DOS, Windows etj).

English-Albanian dictionary > Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës

См. также в других словарях:

Bus (computing) — 4 PCI Express bus card slots (from top to bottom: x4, x16, x1 and x16), compared to a 32 bit conventional PCI bus card slot (very bottom) In computer architecture, a bus is a subsystem that transfers data between components inside a computer, or… … Wikipedia
Universal Serial Bus — Infobox Computer Hardware Bus name = USB fullname = Universal Serial Bus caption = Original USB Logo invent date = January 1996 width = 1 numdev = 127 per host controller speed = 12 or 480 Mbit/s (1.5 to 60 MByte/s) style = s hotplug = Yes… … Wikipedia
MTA Maryland Local Bus — Infobox Bus transit name = MTA Maryland Local Bus logo size = image size = 250px image caption = MTA Maryland #04119 operates along North Eutaw Street north of Mulberry Street on the 27. company slogan = parent = Maryland Transit Administration… … Wikipedia
Taipei bus — Infobox Bus transit name = Taipei Joint Bus System logo size = image size = image caption = Ikarus low floor bus operated by Metropolitan Transit Company company slogan = parent = founded = 1977 headquarters = locale = Taiwan, Taipei service area … Wikipedia
UNIVAC LARC — The UNIVAC LARC ( Livermore Advanced Research Computer ) was Remington Rand s first attempt at building a supercomputer. It was designed for multiprocessing with 2 CPUs (called Computer s) and an Input/output (I/O) Processor (called the Processor … Wikipedia
Business and Industry Review — ▪ 1999 Introduction Overview Annual Average Rates of Growth of Manufacturing Output, 1980 97, Table Pattern of Output, 1994 97, Table Index Numbers of Production, Employment, and Productivity in Manufacturing Industries, Table (For Annual… … Universalium
computer — computerlike, adj. /keuhm pyooh teuhr/, n. 1. Also called processor. an electronic device designed to accept data, perform prescribed mathematical and logical operations at high speed, and display the results of these operations. Cf. analog… … Universalium
Long Beach Transit — Infobox Bus transit name = Long Beach Transit logo size = 125 image size = image caption = company slogan = parent = founded = 1963 headquarters = 1963 E. Anaheim St. locale = Long Beach, CA service area = service type = bus service alliance =… … Wikipedia
ECONOMIC AFFAIRS — THE PRE MANDATE (LATE OTTOMAN) PERIOD Geography and Borders In September 1923 a new political entity was formally recognized by the international community. Palestine, or Ereẓ Israel as Jews have continued to refer to it for 2,000 years,… … Encyclopedia of Judaism
Saskatoon Transit — Infobox Bus transit name = logo size = 150 image size = image caption = company slogan = parent = founded = 2005 headquarters = 301 24th Street West locale = Saskatoon, SK service area = service type = bus service, paratransit, bus rapid transit … Wikipedia
USB — This article is about the computer bus to connect peripherals. For other uses of USB, see USB (disambiguation). Universal Serial Bus Original logo Type Computer Hardware Bus … Wikipedia

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: с английского на все языки

digit-transfer bus

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: с английского на все языки

digit-transfer bus

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка: